शिरः शावै स्वर्गारपतति शिरसस्तत्क्षितिधरं
महीघ्रादुपदवनिमयने श्वापि जलधिम् |
अधो गङ्गा गङ्गा सेयं पदमुपगता स्तोकमथवा
विवेकभ्रष्टानां भवति विनिपातः शतमुखः ॥ १० ॥
X. ( a ) गीत ; O गेम् . I. W. Bo . G. पताते शिरसस्तन्क्षि पशुपतिशिरस्त :
क्षि . ०T . Bo.n. P. R. N. पतति शिर सीतः क्षि ० . Bo . Be ( 6 ) महीघ्रा ; गिरी
न्द्रा . ° P . R. ( 0 ) अवो गङ्गा सेयम् ; भवो गझक्षेपम् . G. I .. Be.n. अधोधो गङ्गेय
म् . T. Bo . Be . P. B. अथो गञ्जा सेयम् . N. पद ; मह ० : W. ° मथवा ; ° म .
बुना . T. ( ३ ) ' खः ; ° खैः . Bo . Be .
St. X. - t is equivalent to " no wonder . " In this sense
the expression is a common one . Comp . Malati - Madhava p . 115 .
( Bombay Sans . Classics ) Kâvyadars'a II . , St. 121 , and the gloss
on it , or Uttararâmacharita p . 142. The idea of this Stanza ap
parently shocks the commentator's orthodoxy and he says
गङ्गादृष्टान्ती युक्तो नैव तथापि एकदेशी पतनार्थमुक्त : But Ganga is described
as having become arrogant in the Ramayana ( Balakânda XLIII .
6. Bomb . Ed . ) विशाम्यहं हि पाताळं लोनसा गृह्य शंकरम् | तस्यावळेपनं झाला
F & F H ¥ ¶FCT : { t & c . The commentator's explanation of the third
line is not quite satisfactory . Ilaving come down to he
proceeds एवं जलमनीः पदं स्थानं प्राप्तम् || सा इयं गङ्गा स्तोकं क्षुद्रं पदं शतमुखैः
AT : should be construed with . " Thus the
Ganges has come down to a low position . " The double entendre
on : and AF is to be noted . How Bhagiratha got the
Ganges to S'iva's head , thence to the Himalaya , thence to the
earth , and thence to the nether world , and how her waters there
sanctified the offspring of Sagara , is well known . For the whole
story see Ramayana loc cit . According to that work ( St. 75. ) the
Ganges गगनाच्छंकरशिरस्वती भरणिमागता || शतमुख applies literally to
the fall of the river , and to that of the man who is lost to all
sense of right and wrong it applies in the sense of a variety of
ways . S'ikharini .
शिरः शावं स्वर्गात् पशुपतिशिरस्तः क्षितिधरं
गिरीन्द्रादुनादवनिमवनेश् चापि जलधिम् ।
अधोधो गङ्गेयं पदमुपगता स्तोकमथ वा
विवेक भ्रष्टानां भवति विनिपातः शतमुखः ॥ ३३४ ॥
334 V , Ņ } Om . ″ in I , FVS 2387 , BORI 329 , Punjab 2101 Jodhpur 1 and
BVBE AS3 V07 , N104 ( extra ) - — ) J1 G2t शिवः A3 E2 . 3. 4 सार्व ; F1 प्राप्ताः Fe
सार्थ ; Js शर्व Mo शापं ( for शाब ) . W1 - 8 स्वर्ग ( for स्वगांत् ) . W ( Ws orig . ) पतवि
शिरसस्तव ) Raja पशुपतिशिरस्तत् ; Ms. पशुपतिपुरस्तः F2 किंतिभृतं ; W : क्षतिधरं ( for
क्षितिधरं ) ) B महीनाद Eat 2.3.5 JS महीधादू ( M 1 महार ) ; Eat महींधादू ( for
गिरीन्द्रादू ) . Ao EoH02t उसंगादू F० अवधेश्चापि . B2 जलधी :; Eat . 3t . 4 जलधिः ;
WA जलविधिं . ● ) BE 2 - 1 F 2.3.5 J S ( except X Y 1 ) अधो ( W3X4-0.8 T1B Gr
M1.25 ° थो ) गंगा सेयं ( M1.2- क्षेपं ; W + orig . क्वेषा ) ; C अधोधो गंगावत् ; Eo . 5 अधोधो गांगेयं
C वयमुपगता ; Eo ( and Ee ) पदमुपगतं ; Y2 पथमुपगता ; Y3 पदमपगता . C नूनमथ वा ; Y2 . t
Gas Mo स्तो ( G + तो ) कमधुना ; M स्तोकमधुरा . ( d a ) X 2 विनिवात :. " Js Yr Ms.6
शतमखः .
BIS . 6456 ( 2982 ) Bhartṛ . ed . Bohl . and lith . ed . II . 2. 10. lith . ed . I. 9 .
Galan 12 ; SRB . p . 41. 59 ; SRK . p . 35. 7 ( Bh . ) ; Alamkāraratnākara 496 .
Alarhkāravimarsini . 27. 191 ; SSD . 2. f * 132b ; JSV . 208.3 .