Bhartṛhari K269

Tawney

            
            The hand's a lordly dish,
            
            The mouth with alms is fed,
            
            The sky's a glorious robe,
            
            The earth's a sumptuous bed,
            
            Those live in high content
            
            Who're free from passion's chain,
            
            And works with all their brood
            
            Of ignorance and pain.

Mādhavānanda

            
              पाणि: पात्रं पवित्रं भ्रमणपरिगतं भैक्षमक्षय्यमन्नं
            
                विस्तीर्णं वस्त्रमाशादशकमचपलं तल्पमस्वल्पमुर्वी ।
            
              येषां नि:सङ्गताङ्गीकरण­परिणतस्वान्त­संतोषिणस्ते
            
                धन्या: संन्यस्तदैन्यव्यतिकरनिकरा: कर्म निर्मूलयन्ति ।।९९।।
            
            99. With the hand serving as sacred cup, with begged food that comes through wandering and never runs short, with the ten quarters as their ample garment and the earth as a fixed, spacious bed—blessed are they who, having forsaken the manifold worldly associations which an attitude of want breeds, and self-contented with a heart fully matured through their acceptance of absolute seclusion, root out all karma (i.e., the chain of cause and effect which grows on as action and desire in life follow each other).
            
            [दैन्यव्यतिकरनिकरा:—we prefer to take as: ‘the many forms of contact with the world which result from the poverty of an attitude of seeking worldly objects’.]

Telang

verse

Text (not proofread)

पाणिः पात्रं पवित्रं भ्रमणपरिगतं मैक्ष्यमक्षय्यमन्नं

विस्तीर्ण वस्त्रमा शासुदशकममलं तल्पमस्वल्पमूर्वी ।

येषों निःसङ्गताङ्गीकरणपरिणतिः स्वात्मसंतोषिणस्ते

धन्याः संन्यस्तदैन्यव्यतिकरनिकराः कर्म निर्मूलयन्ति ॥ ५२ ॥

footnote

Text (not proofread)

LII . ( a ) ° क्ष्य ; क्ष ° C. ( b ) ● माशासुदशकममलम ; माशीदकमपि विम

लम् . A. ० माशादशकमामलम् . B. M. P.R. माशादशकमचपलम् . N. ° मस्व

ल ; मल्पस ● B. ( e ) ०ी ; ° न्त : ० A. ते सात्म ; ° तस्वान्त ° N.

● तिस्वान्त ° P. R.

endnote

Text (not proofread)

St. LII . - परिंगत = लन्ध ( Bamarshi . ) I am not aware of any other

use of this word in this sense , which does , however , seem to be

the sense lhere . मैक्ष - see Pánini II , 4 , 38. परिणतिः - comp . Vikra

morvashi सेवाकाकुः परिणतिरभून् स्वात्मसंतोषिणः- Comp . Gita III . , 17

( and 19 as to नि : सङ्गता ) , where Sankara renders it by सर्वतो विगत

तृष्ण : व्यतिकर = contact . कर्म निर्मूलयन्ति - comp . St. 71. The Stanza also

occnrs at p . 316 of the Kávyasangraha . — Sragdhara ,

Gopinath1914

Text (not proofread)

Gopinath1896

Text (not proofread)

Kosambi

verse

Text (not proofread)

पाणिः पात्रं पवित्रं भ्रमणपरिगतं मैक्ष्यमक्षय्यमन्नं

विस्तीर्ण वस्त्रमाश | दशकमपमलं तल्पमस्वल्पमुवीं ।

येषां निःसङ्गताङ्गीकरणपरिणतिः स्वात्मसंतोषिणसू ते

धन्याः संन्यस्तदैन्यव्यतिकरनिकराः कर्म निर्मूलयन्ति ॥ २६ ९ ॥

footnote

Text (not proofread)

269 { V } Om . in I J Wand Harilal's lith , ed . Missing in Y7 . a ) Xa

पाणे :. M3 भ्रमणपतगुता . B2 D Ko . 24t F3 4 X1 Y1 , 4–6 . 9 T CG 3. 1 M भैक्षम् ; Hot लब्ध

( for भैक्ष्यम् ) . H ॐ भैषय्यम् ; X 1 अप्येक्षम् ( for अक्षय्यम् ) . M3 अंग ( for अन्नं ) . – 1 )

A दशकमविकलं ; ; F2 [ उ ] दकमपि विमलं ; X दशकमपतुलं ; Y. T1G4 दशकमचपलं - ; T2.3

' दशकमपरुषं ; G० - धवलमपमलं ; M4.5 दशकमलमलं . Y 3 तव्यम् ( for तल्पम् ) . Y ?

आकल्पमुर्वी ; M : अल्पं स्वमुर्वी . - " ) X Yin T3 Ma एपां ; Ys योषा - ( for येषां ) . Xi

निःसंगिता ( for निःसङ्गता - ) . 12 [ अं ] तःकरणपरिणतिः 13. + [ [ अं ] गीकरणपरिणति- ; X

- [ अं ] गीकरणपरिणता ( X ३ तान् ) : X14 - 6.8 T G M1 apier - 3 - [ अं [ गीकरणपरिणत- ( T2.3 G1 . 2

° तः ) ; Y2 [ अं ] गीकरणपरिगत ; M + 5 - [ आलिंगनसुखमतुलं . B Fm.v. H X2 Y1-0 T G

M स्वांत- ( for स्वात्म- ) . – 4 ) B B ' निरताः ( Bat.v. as in text ) . Y3 कर्ममन्मूलयंति ; 12

कर्म निर्मूलयंतः ; T3 कर्म निर्मूलयंती ; M3 कर्ममुन्मूलयंति .

BIS . 4019 ( 1753 ) Bhartr . Galan 3 84. Nitisaink . 83. Santis . 4.7 ; SRB

p . 371 113 ; SSD . 4. f . 25a .