Bhartṛhari K253

Ryder

            
            EPHEMERAL POTIONS
            
            If mouths are dry with thirst,
            
            Men think of water first;
            
            If hungry, bolt their rice
            
            With many a toothsome spice;
            
            If love flames bright and brighter,
            
            They clasp the women tighter:
            
            They have the strangest notions;
            
            They think ephemeral potions
            
            Will heal the soul's commotions.

Tawney

            
            If parching thirst dries up the throat,
            
            How sweet the brimming stream;
            
            If hunger pinches, rice and herbs
            
            Imperial dainties seem.
            
            We hug this fond belief,—that we
            
            A solid pleasure gain,
            
            When all we've done is to remove
            
            The momentary pain.

Mādhavānanda

            
              तृषा शुष्यत्यास्ये पिबति सलिलं शीतमधुरं
            
                षुधार्त: शाल्यन्नं कवलयति मांसादिकलितम् ।
            
              प्रदीप्ते कामाग्नौ सुदृढतरमालिङ्गति वधूं
            
                प्रतीकारं व्याधे: सुखमिति विपर्यस्यति जन: ।।१९।।
            
            19. When the mouth is parched with thirst, man takes some cold refreshing (or sweetened) drink; when suffering from hunger he swallows boiled rice made delicious with meat and the like; when set on fire by lust, he fast embraces his wife; so happiness is but remedying these diseases (of hunger, thirst and lust); and behold, how man (i.e., his sense) is upset in its quest!
            
            [प्रतीकारं व्याधे: सुखमिति—The main point to be understood is that worldly happiness is but the temporary remedy we constantly seek for all the diseases with which worldly life is beset. When this relative and fugitive nature of happiness becomes apparent to us, we naturally give up running after it, to seek permanent peace in renunciation.]

Telang

verse

Text (not proofread)

तृषा शुष्यत्यास्ये पिबति सलिलं स्वादु सुरभि

क्षुधात : सशालीन्कवलयति शाकादिवलितान् ।

प्रदीप्ते रागात्रौ सुदृढतरमाश्लिष्यति वधूं

प्रतीकारो व्याधेः सुखमिति विपर्यस्पति जनः ॥ ९ २ ॥

footnote

Text (not proofread)

XCII . ( a ) शुभ्यत्यास्ये ; ° र्तः सन्प्राणी A. Bo.n. स्वादु सुरभि ; शीतमधुरम् ,

N. शीतसरभि . T. ( 6 ) सशालीन् ; शान्यन्नम् . N. सञ्शालिम् . Bon . शाकादिव

ळितान् ; सस्यादिफळितान् . A. मांसाज्यकवलान् , T. मांसादिकलितम् . N. Bo.n. ( c )

रागा ; कामा ०. A. T. Bo.n. ° श्चिष्याति ; लिङ्गति , N. ( a ) ° रो ; ° रम् . N. ° मि

ति ; ० मिव M. Bo.n. ते जनः ; बुध :. Bo.n.

endnote

Text (not proofread)

St. XCII .- = ( Râmurshi . ) Comp . Malati - Madhava

əryasımàfturâ : ( p . 152 ) . People misunderstand the mere cure of

pain as itself a pleasure . - S'ikharini .

Gopinath1914

Text (not proofread)

Gopinath1896

Text (not proofread)

Kosambi

verse

Text (not proofread)

तृषा शुष्यत्यास्ये पिबति सलिलं स्वादु सुरभि

क्षुधार्तः सञ् शालीन् कवलयति मांसादिवलितान् ।

प्रदीप्ते रागानौ सुदृढतरमाश्लिष्यति वधूं

प्रतीकारो व्याधेः सुखमिति विपर्यस्यति जनः ॥ २५३ ॥

footnote

Text (not proofread)

253 { V } Om . in F1 W N $ 1.2 . – 7 ) D तृष्णा तुष्य ( om . from त्यास्ये up to सन्शा

in 5 ) ; Fs तृषार्तः सन्प्राणी ; Ji तृष्णा शुष्यत्यास्ये ; X पिपासुश्चेत्कश्चित् ; G5 मृषा शुष्यत्यास्ये ( for

तृषा शुन्य ) . A1 2 C Eo . शलिलं . Aot B. Es स्वादु सुरभिः ; CFit.vo JM शीतसुरभि

( J1 ° भिः ) ; X Y T 6 M1-3 शीतमधुरं . - ' ) Jit क्षुधार्थ ; Jic . at क्षुधार्थ : D F5 Y1.5 T2 . 3

M3 . + सन्शालिं ; J120 Y268T1 GM1 . 2 शाल्यनं ; Jat . 3 सः शाल्यं ; Y : G1 . 2 सञ्शालीं .

Y + सन्शाकं ; Y : सन्खारिं . Dot कुवलयति AEHFt.v . I J शाकादिवलितान् ; B मांसाकव ;

C मांसेन कलितान् ; D साम्राज्यकलितान् ; : F2 सस्यादिफलितान् ; F3 शाकादिफलतः ; F Fo : 1 X

Y1 . 4-4 T G2−5 M3 मांसादिकलितं ( X 1 तान् ) ; J2.3 चानं कवलितं ; X 2 सूपादिकलितान् ; Ya Y2

माषादिकलितं ; Y3 मांसाज्यकलितां ; G1 M1 . 2. + शाकादिकलितं ; Mo शाकाद्यनुगतान् . - ) D

Fat.v.6 S ( except Gs ; Wom . ) कामाग्नौ ; J1 माराग्नौ ( com . माराग्नी = कामरोगामि ) .

C घननिबिडम् ; Eot सुहृदतरम् . S ( except X1 Y3 G6 ; W om . ) आलिंगति ( for

आश्लिष्यति ) . C वधूः ; X X1 वधुं . – 4 ) H JG 2. 3 प्रतीकारे ; FY TG1.15 M ° कारं . Eo.8-5

F2,3,5 I J1_X_Y1 . 2. 4. 6.7 G2.3 सुखमिव E5 विपर्यस्यति बुधः ; G1 M1 - 3.5 विपर्येति कुजनः .

BIS . 2596 ( 1050 ) Bhartr . lith ed . I. 3. 95 , II . 85. Schiefner and Weber p .

25 ; Śp . 4148 ; ŚRB . p . 371 131 ; SBH . 3387 ; SKM . 131.72 ( Bhattajayanta ) ;

SM . 1446 ; SSD . 4. f 18a ; SSV . 1431 .