Bhartṛhari K166

Tawney

            
            You are a lord of acres, 
            
              But we are lords of song; 
            
            And we subdue the subtle, 
            
              If you subdue the strong; 
            
            The rich of you are speaking, 
            
              In me the wise believe. 
            
            And if you find me irksome, 
            
              Why then — I take my leave.

Mādhavānanda

            
              अर्थानामीशिषे त्वं वयमपि च गिरामीश्महे यावदर्थं
            
                शूरस्त्वं वादिदर्पव्युपशमनविधावक्षयं पाटवं न: ।
            
              सेवन्ते त्वां धनाढ्या मतिमलहतये मामपि श्रोतुकामा
            
                मय्यप्यास्था न ते चेत्त्वयि मम नितरामेव राजन्ननास्था ।।५२।।
            
            52. Thou exercisest kingly power over riches, we do the same over words (i.e., ideas or scriptures) in all their senses. Thou art a hero (in battle), while we have never-failing skill in methods of subduing the pride of disputants. It is the rich who serve thee, while, intent on learning (higher truths), men serve us to have all imperfections of mind destroyed. If thou hast no regard for me, well, O king, I have absolutely none for thee.

Telang

verse

Text (not proofread)

अर्थानामीशिषे त्वं वयमापे च गिरामीमहे यावदित्यं

शूरस्त्वं वादिदर्पज्वरशमन विधावक्षयं पाटवं नः ।

सेवन्ते त्वां धनाढ्या मतिमलहतये मामपि श्रोतुकामा

मय्यप्यास्था न चेत्तत्वयि मम सुतरामेष राजन्गतोरिम || ३२ ||

footnote

Text (not proofread)

XXX . ( a ) शिषे खम् ; ॰ श्वरस्त्वम् A. ॰इमहे ° ; ० श्वरा . A. ° दित्यम ; दर्थम् ,

T. K. C. Bo . ( orig . Bo.n. ) N. ( 6 ) दि ; ग्मि . M. P. R. डवर ; न्युप ० .

N. ०८ ० ० र ० . Bon . नः ; मे . K. ते . G. ( १ ) ( e ) बनाढ्या ; मदान्धा . P. R.

भनान्धा . A. B. M. Bon . मनिमलहतये ; अतिविमलभियो A. ° कामा ; ° क.मी . C.

( a ) मय्यप्यास्था न चेत्तत् ; मामप्यास्थानमेतत् M. मय्या स्थानैबरेते . B. चेतत्त्वयि ;

चैत्वय्यपि T. ते चेन्त्राय K. N. G. चेचे लाय . A. सु ; नि . T. K. Bo ( orig .

Bo.n. ) G. N. ° ष ; ० . T. K. Bo . ( orig . Bon . ) G. N. न्गतस्मि ; न्ग

नासोत् . K. Bo ( orig . Bon . ) G. ० न्गनोसि . M. ' ननास्था . N.

endnote

Text (not proofread)

St. XXX .. Siddh . Kaum . I. , 297 , uda = Uleiª ( Rû ~

marshi . ) इत्थम् = भमुना प्रकारेण according to the conmentators who

construe it with : . But no TT is here mentioned . I think

the reading of C. ought not to have been rejected . It means

" I am complete master of language . " 3 see last Stanza and

note to Nîtis'ataka St. 95 ( ¶¶¶ ) .- Sragdhará ,

Gopinath1914

Text (not proofread)

Gopinath1896

Text (not proofread)

Kosambi

verse

Text (not proofread)

अर्थानामीशिषे त्वं वयमपि च गिरामीश्महे यावदित्थं

शूरस् त्वं वाग्मिदर्पज्वरशमनविधावक्षयं पाटवं नः ।

सेवन्ते त्वां धनान्धा मतिमलहतये मामपि श्रोतुकामा

मय्यप्यास्था न ते चेत् त्वयि मम सुतरामेष राजन् गतोऽस्मि ॥ १६६ ॥

footnote

Text (not proofread)

166 Om . in . NS2 , GVS 2387 ( probably on missing fol . in original ) . c . )

D आर्थानाम् W3 ईशसे ; X ईश्वरस् . Y.5 अतुल- ( for अपि च ) . X गिरामीश्वरा . BJat 3

Y1 . ± −0 G2 , 3.5_M1.2 ° दिच्छं ; W Y2.7.8 ' I ' G + M3-5 ° दर्थ ; G 1 ° दिधी : ( corrupt ) . [ [ इत्थं

and इच्छं are difficult to distinguish in most N MSS . ] . -- 0 ) I त्वं शूरो ; J1.2t शूर त्वं

W + सूरस्त्वं . B C F3-5 I J S ( except W1 ) वादिदर्प ; 1 ) वाङ्मयसर्प- ; 2 वाददर्प • Ba

J1.2 Y7.8 -ज्वरदमन- ; C F + T व्युपशमन ; Es ज्वरमतुल ; J3 -ज्वरमदन ; Ms - ज्वरमथन

( for -ज्वरशमन- ) . Lo [ अ ] क्षवं ; J3 [ अ ] क्षया ; X [ अ ] क्षयः . W2t . 3. पाटवं ते ; X 1

फाटवान्नः • - 0 ) H मदांधा ; W Y 2. 4 - 8 T G + 5 धनाढ्या ; M4.5 धनार्था :. Y3 अतिविमल

धियो ; G1 मतिमलगतये ; M1 गतमलमतयो ; M2 मतिमलगतयो ; Mi 5 सुविमलर ( M5 ° म ) तयो .

A Est.4t I मामिह ; J10 मां प्रति ; X [ s ] स्मानपि ( for मामिह ) . 13 श्रोतुकामं - 4 ) C

मय्यस्त्यास्था ; G1 G1 M1.2 M1 . 2 मय्यप्याशा मय्यप्याशा . . CF2 CF 2. . 3 3 X X Y2 Y 2. . 3 न चेत्ते ; I 1 न तत्त्वे ; Gst G3 न न ते च . E

मय्य ( Eo मान- ; 2 माना- ; E5 माम ) प्यास्थानमेतत् ; H3 मय्यास्थानं न ते चेत् . S ( except Y3 )

नि ( T3 न ) तराम् ( for सुतराम् ) . A3 नैष ; W Y2 . 1 –8 Tht GM2-5 एव ; Y3 Mi नास्ति ( for

एष ) . B2 M2 राजन्गतोस्मिन् ; Eo . 2. 80.5 राजन्गतोसि ; J राजानतोस्मि ; Wt राजन्गतासीत् ; Wo

राजन् आगतोस्मि ; Y3M 1 चिंतापि राजनू ; Yo . 8 Tit M3 राजन्ननास्था ; M + 5 राजन्गताः स्मः .

BIS . 606 ( 220 ) Bhartr . od . Bohl . Hacb lith ed . ITL . 3. 53. lith ed . I. 44 ,

II . 30. Galan 49. Satakāv . 103. Subhāsh . 311 ; SRB . p . 81. 48 ; SBH . 3474 .