हर्तुति न गोचरं किमपि शं पुष्णाति यत्सर्वदा

द्यार्थभ्यः प्रतिपाद्यमानमनिशं प्राप्नोति वृद्धिं पराम् ।

कल्पान्तेष्वपि न प्रयाति निधनं विद्याख्यभन्तर्धनं

येषां तान्प्रति मानमुज्झत नृपाः कस्तैः सह स्पर्धेते ॥ १६ ॥ .

XVL . ( a ) ० ९ ; तु ०. D. शम् ; सम् . Bo . Be . K. यत्सर्वदा ; सर्वात्मना .

M. ( b ) डा ० ; c ण्य ° Bo . K. Be . D. M. N. ल ° Bo.n. ° roM .

वृ ° ; र ० X. प्राप्नोति वृद्धि पराम ; वृद्धिं परी गच्छाते . M. ( c ) ० ० ० ख ० . K

Ben . ( d ) मुज्झतनृपाः ; ° मृच्छतिनृप : K. Ben . सह ; समम् Bo.n.

St. XVI.-t. For the root in this sense . Comp . S'âkun

tala passim , Vairagyas'ataka St. 34 , and many other places i

Râmarshi renders by . But as a compound it is given by

Amara as a synonym of . It may also be rendered literally by

" end of a kalpa , " a familiar period of time in the Purâņas . The

meaning on both of these last interpretations is the same , --

जन्मसहगामित्वान् says Ramarshi . Comp . विद्या कुळजवभूरिय जहाति नो जन्म

and Kumara I. 30 . Pride , high sense of one's own

greatness . गोंचरम् = ¶ says Râmarshi " within the scope "

generally , however , is its usual meaning now . - S'árdúlavikríḍita .

हर्तुर्याति न गोचरं किमपि शं पुष्णाति यत् सर्वदा

* अर्थिभ्यः प्रतिपाद्यमानमनिशं प्राप्नोति वृद्धिं पराम् ।

कल्पान्तेष्वपि न प्रयाति निधनं विद्याख्यमन्तर्धनं

येषां तान् प्रति मानमुज्झत नृपाः कस् तैः सह स्पर्धते ॥ १५ ॥

15 4 ) X 2 Tie . v . हर्तु याति न ; M6 हर्तुश्चानति Eat F + ( orig . ) किमपि सं- ;

M + किमचिरं ( for किमपि शं ) . C F2 पुष्पाति ; X 1 पुष्णंति . Eo . 5 सर्वात्मना ; Y4.6

बत्सर्वथा ; G + तत्सर्वदा . 8 ) A C चार्थिभ्यः ; BDEo . 1. 20.35 F1 + I X Y1 4–6 , 8 T1 . 2

Go M1 . 8 [ अ ] प्यर्थिभ्यः ; E2t F2 3 HJ W_Y2.3.7 T3 G24 M4.5 ह्यर्थिभ्यः ; Fः त्वर्थिभ्यः ;

G1 M3 प्रार्थिभ्य : ( for * अर्थिभ्यः ) . E3.5 प्रतिपद्यमानम् . Bo - 25 वृद्धिं परां गच्छति . X 2

परं ( for पराम् ) . c ) Y 2 नोपयाति ( for न प्रयाति ) . Y7 पद्याख्यम् . M1.3 एकं ( Ms ' तं )

धनं ( for अन्तर्धनं ) . 4 ) is ताम्मति - ; J1 तान्प्रतिपाद्य ( for तान्प्रति ) . Es मानमुद्रत ;

Fs ( orig . ) मानमुन्नत- ; W + X 1 Yic.v. 2 मानमुज्झति A जनाः ; X1 Y1c . v . 2 नृपः ( ( for

नृपाः ) . Y2 कस्मै ; Ms कि तैः ( for कस्तैः ) . Eo . 1 Fs समं स्पर्धते ; Y2 न स स्पर्धेते

( for सह स्पं ) .

BIS . 7371 ( 3346 ) Bhartr . ed . Bobl . 2. 13. Haeb . 11 . lith ed . I. 15 , II and

Galan 16 Prasangābh . 9. Subhāsh . 304 ; Sp . 203 ( Bh . ) ; SRB . p . 39.28 ( Bh . ) ;

SBH . 3459 ( Bh . ) ; SRK . p . 32. 4 ( Bh . ) ; SHV · f . 30a ( Bh . ) ; SU . 1430 ( Bh . ) ;

SN . 693 ; SSV . 751 ; SMV . 11. 5 ; SKG f 11b .