परिक्षीणः कश्चित्स्पृहयति यवानां प्रसृतये

स पश्चात्संपूर्णः कलयति धरित्रीं तृणसमाम् ।

अतश्यानैकान्त्या गुरुलघुतयार्थेषु धनिना

मवस्था वस्तूनि प्रथयति च संकोचयति च ॥ ४५ ॥

. XLV . ( 6 ) १ र्ण : ; नम् . T. F. ० C. M. P. R. कळ ; गण ● S. I.

D. T. K. X. Bo.n , M. P. R. ( c ) नैकान्याहु ° ; ° नैकान्त्या गु ॰. S. I.

● नैकान्त्या गु ० . W. Bo . G. ° नेकान्ता गु ° Be . K. Bo . n . N. ° नैकान्त गु ॰ M.

St. XLV . - प्रमति = नुप according to the commentary . But no

authority is given . It means handful according to Amara II . ,

Mannshyavarga 8ö and Rāmarshi has सहस्ताञ्जलि . For the Dative

see Pánini I , 4 , 56. For अनेकान्स्य see note on Stanza 7 Supra . On

the last two lines the commentary runs as follows : अतः भनिनामनै

कान्ल्यादेकस्थितैरभाषान् भवस्था अर्येषु प्रयोजनेषु गुरुलघुया वस्तूनि प्रथयति संकोचयति

च । यदा काळेन अवस्थाया मुरुत्वं भवति तदा गुरुवमेवच्छते यदा लघुत्वमेवाकरोति

तदा काळपरवनावस्थामंदा भवति . This is not quite clear . Bámarshi has

the following अनश्च एनस्मात्कारणान् अनुमीयते अनैकान्त्यात् न एकान्तस्य भावः

अनैकान्त्वं तस्मात अनेकप्रकारात गुरुळघुनया गुरुवासी लघुश्व गुरुलघुस्तस्य भावस्तत्ता

तथा कहल्यतेन भनिनां धनवसामर्थेषु पदार्थेषु अवस्था निष्ठा वस्तूनि पदार्थ प्रथयति

पृथकरोति चान्यत् संकोचयति स्वल्पयति एतेन यस्य यादृक् विभवः तस्य वस्तुषु तादृश्येषा

नास्थेत्यर्थ : But this too does not appear more satisfactory . I would

trauslate the lines thus : “ And from the greatness and small

ness [ attached ] to things in conseqnence of this mutability ,

[ it is to be inferred that ] it is the condition of men of wealth

that makes things big or small . The meaning is , that

since in different states of life the same things . are regarded

as great or small , therefore it must be concluded that it is the

state of life which causes the things so to appear . कळयति =

considers . Comp . Kadambari p . 7. - Sikharini .

परिक्षीणः कश्चित् स्पृहयति यवानां प्रसृतये

स पश्चात् संपूर्णो गणयति धरित्रीं तृणसमाम् ।

अतश् चानेकान्ता गुरुलघुतयार्थेषु धनिनाम्

अवस्था वस्तूनि प्रथयति च संकोचयति च ॥ १२ ॥

12 GVS 2387. N. 7 , 22 . a ) W2 परिक्षीणं . F2 यवानी ( for यवानां ) .

( W4 com . तुषाय ) . W 1 प्रसृजये ; Y 2 प्रकृतिकां ( for प्रसृतये ) . 8 ) An - 2 तत्पूर्णो ;

J2 संपूर्ण ; Ms संपूर्ण ( for संपूर्णा ) . F1J S ( except We X1 . 8 ) कलयति ( for गण ) .

D तृणसमं . P ● ) C अतश्चानेकार्त्या ; D F1 श्रानेकांतां O ; Eo.1.5 श्वानेकांतं ; F2 Js W 1-3

' वानेकांत्याद ; Po X 1 X 1 ° श्चानेकांयं ; H X 2 श्रानैकांत्याद् ; I श्वानेकांते ; J1 Go आनेकांतो • ;

W4 वनेकांत्या ; Y2 ' वानेकांतर् ( for ' चानेकान्ता ) . [ In most N MSS . तयार्थेषु is

indistinguishable from तयार्घेषु . ] d ) A2 अवस्थां . C प्रकटयति ; Y2 प्रचयति

( for प्रथयति च ) .

BIS . 3955 ( 1713 ) Bhartr ed . Bohl . 2. 37. Haeb . 7. lith ed . I. 44 , II . 45 .

Galan 48. Subhāsh . 303 ; SRB . p . 65.15 ; SSD . 2. f . 105b .