अथ प्रस्थाप्य सुग्रीवस्तान् हरीन् दक्षिणां दिशम्
अब्रवीन्मेघसङ्काशं सुषेणं नाम यूथपम्
तारायाः पितरं राजा श्वशुरं भीमविक्रमम्
अब्रवीत्प्राञ्जलिर्वाक्यमभिगम्य प्रणम्य च
मरीचिपुत्रं मारीचमर्चिष्मन्तं महाकपिम्
वृतं कपिवरैः शूरैर्महेन्द्रसदृशद्युतिम्
बुद्धिविक्रमसम्पन्नं वैनतेयसमद्युतिम्
मरीचिपुत्रान् मारीचानर्चिर्मालान्महाबलान्
द्वाभ्यां शतसहस्राभ्यां कपीनां कपिसत्तमाः
सुषेणप्रमुखा यूयं वैदेहीं परिमार्गत
सुराष्ट्रान् सहबाह्लीकान् शूरान् भीमांस्तथैव च
स्फीतान् जनपदान् रम्यान् विपुलानि पुराणि च
पुन्नागगहनं कुक्षिं वकुलोद्दालकाकुलम्
तथा केतकषण्डांश्च मार्गध्वं हरियूथपाः
प्रत्यक्स्रोतोगमाश्चैव नद्यः शीतजलाः शिवाः
तापसानामरण्यानि कान्तारा गिरयश्च ये
ततः स्थलीं मरुप्रायामत्युच्चशिरसः शिलाः
गिरिजालावृतां दुर्गां मार्गित्वा पश्चिमां दिशम्
ततः पश्चिममासाद्य समुद्रं द्रष्टुमर्हथ
तिमिनक्रायुतजलमक्षोभ्यमथ वानराः
ततः केतकषण्डेषु तमालगहनेषु च
कपयो विहरिष्यन्ति नारिकेलवनेषु च
तत्र सीतां च मार्गध्वं निलयं रावणस्य च
वेलातटनिविष्टेषु पर्वतेषु वनेषु च
अवन्तीमङ्गलोपां च तथा चालक्षितं वनम्
राष्ट्राणि च विशालानि पत्तनानि ततस्ततः
सिन्धुसागरयोश्चैव सङ्गमे तत्र पर्वतः
महान् हेमगिरिर्नाम शतशृङ्गो महाद्रुमः
तस्य प्रस्थेषु रम्येषु सिंहाः पक्षगमाः स्थिताः
तिमिमत्स्यगजांश्चैव नीडान्यारोपयन्ति ते
दृप्तास्तृप्ताश्च मातङ्गास्तोयदस्वननिःस्वनाः
विचरन्ति विशालेऽस्मिन् तोयपूर्णे समन्ततः
तस्य शृङ्गं दिवस्पर्शं काञ्चनं चित्रपादपम्
सर्वमाशु विचेतव्यं कपिभिः कामरूपिभिः
कोटिं तत्र समुद्रे तु काञ्चनीं शतयोजनाम्
दुर्दर्शां पारियात्रस्य गतां द्रक्ष्यथ वानराः
कोट्यस्तत्र चतुर्विंशद्गन्धर्वाणां तरस्विनाम्
वसन्त्यग्निनिकाशानां घोराणां कामरूपिणाम्
पावकार्चिःप्रतीकाशाः समवेताः सहस्रशः
नात्यासादयितव्यास्ते वानरैर्भीमविक्रमैः
नादेयं च फलं तस्माद्देशात् किञ्चित् प्लवङ्गमैः
दुरासदा हि ते वीराः सत्त्ववन्तो महाबलाः
तत्र यत्नश्च कर्तव्यो मार्गितव्या च जानकी
न हि तेभ्यो भयं किञ्चित् कपित्वमनुवर्तताम्
तत्र वैडूर्यवर्णाभो वज्रसंस्थानसंस्थितः
नानाद्रुमलताकीर्णो वज्रो नाम महागिरिः
श्रीमान् समुदितस्तत्र योजनानां शतं समम्
गुहास्तत्र विचेतव्याः प्रयत्नेन प्लवङ्गमाः
चतुर्भागे समुद्रस्य चक्रवान्नाम पर्वतः
तत्र चक्रं सहस्रारं निर्मितं विश्वकर्मणा
तत्र पञ्चजनं हत्वा हयग्रीवं च दानवम्
आजहार ततश्चक्रं शङ्खं च पुरुषोत्तमः
तस्य सानुषु चित्रेषु विशालासु गुहासु च
रावणः सह वैदेह्या मार्गितव्यस्ततस्ततः
योजनानां ततः षष्टिर्वराहो नाम पर्वतः
सुवर्णशृङ्गः सुश्रीमानगाधे वरुणालये
तत्र प्राग्ज्योतिषं नाम जातरूपमयं पुरम्
यस्मिन्वसति दुष्टात्मा नरको नाम दानवः
तत्र सानुषु चित्रेषु विशालासु गुहासु च
रावणः सह वैदेह्या मार्गितव्यस्ततस्ततः
तमतिक्रम्य शैलेन्द्रं काञ्चनान्तरनिर्दरः
पर्वतः सर्वसौवर्णो धाराप्रस्रवणायुतः
तं गजाश्च वराहाश्च सिंहा व्याघ्राश्च सर्वतः
अभिगर्जन्ति सततं तेन शब्देन दर्पिताः
यस्मिन् हरिहयः श्रीमान् महेन्द्रः पाकशासनः
अभिषिक्तः सुरै राजा मेघवान्नाम पर्वतः
तमतिक्रम्य शैलेन्द्रं महेन्द्रपरिपालितम्
षष्टिं गिरिसहस्राणि काञ्चनानि गमिष्यथ
तरुणादित्यवर्णानि भ्राजमानानि सर्वतः
जातरूपमयैवृक्षैः शोभितानि सुपुष्पितैः
तेषां मध्ये स्थितो राजा मेरुरुत्तरपर्वतः
आदित्येन प्रसन्नेन शैलो दत्तवरः पुरा
तेनैवमुक्तः शैलेन्द्रः सर्व एव त्वदाश्रयाः
मत्प्रसादाद् भविष्यन्ति दिवा रात्रौ च काञ्चनाः
त्वयि ये चापि वत्स्यन्ति देवगन्धर्वदानवाः
ते भविष्यन्ति रक्ताश्च प्रभया काञ्चनप्रभाः
विश्वेदेवाश्च मरुतो वसवश्च दिवौकसः
आगम्य पश्चिमां सन्ध्यां मेरुमुत्तरपर्वतम्
आदिच्यमुपतिष्ठन्ति तैश्च सुर्योऽभिपूजितः
अदृश्यः सर्वभूतानामस्तं गच्छति पर्वतम्
योजनानां सहस्राणि दश तानि दिवाकरः
मुहूर्तार्धेन तं शीघ्रमभियाति शिलोच्चयम्
शृङ्गे तस्य महद्दिव्यं भवनं सूर्यसन्निभम्
प्रासादगणसम्बाधं विहितं विश्वकर्मणा
शोभितं तरुभिश्चित्रैर्नानापक्षिसमाकुलैः
निकेतं पाशहस्तस्य वरुणास्य महात्मनः
अन्तरा मेरुमस्तं च तालो दशशिरा महान्
जातरूपमयः श्रीमान् भ्राजते चित्रवेदिकः
तेषु सर्वेषु दुर्गेषु सरस्सु च सरित्सु च
रावणः सह वैदेह्या मार्गितव्यस्ततस्ततः
यत्र तिष्ठति धर्मज्ञस्तपसा स्वेन भावितः
मेरुसावर्णिरित्येन ख्यातो वै ब्रह्मणा समः
प्रष्टव्यो मेरुसावर्णिर्महर्षिः सूर्यसन्निभः
प्रणम्य शिरसा भूमौ प्रवृत्तिं मैथिलीं प्रति
एतावज्जीवलोकस्य भास्करो रजनीक्षये
कृत्वा वितिमिरं सर्वमस्तं गच्छति पर्वतम्
एतावद्वानरैः शक्यं गन्तुं वानरपुङ्गवाः
अभास्करममर्यादं न जानीमस्ततः परम्
अस्तपर्वतमासाद्य पूर्णे मासे निवर्तत
ऊर्ध्वं मासान्न वस्तव्यं वसन् वध्यो भवेन्मम
सहैव शूरो युष्माभिः श्वशुरो मे गमिष्यति
श्रोतव्यं सर्वमेतस्य भवद्भिर्दिष्टकारिभिः
गुरुरेष महाबाहुः श्वशुरो मे महाबलः
भवन्तश्चापि विक्रान्ताः प्रमाणं सर्वकर्मसु
दृष्टायां तु नरेन्द्रस्य पत्न्याममिततेजसः
कृतकृत्या भविष्यामः कृतस्य प्रतिकर्मणा
अतोऽन्यदपि यत्कार्यं कार्यस्यास्य हितं भवेत्
सम्प्रधार्यं भवद्भिश्च देशकालार्थसंहितम्
ततः सुषेणप्रमुखाः प्लवङ्गाः सुग्रीवाक्यं निपुणं निशम्य
आमन्त्र्य सर्वे प्लवगाधिपं ते जग्मुर्दिशं तां वरुणाभिगुप्ताम्