सन्दिश्य राक्षसान् घोरान् रावणोऽष्टौ महाबलान्
आत्मानं बुद्धिवैक्लव्यात्कृतकृत्यममन्यत
स चिन्तयानो वैदेहीं कामबाणसमर्पितः
प्रविवेश गृहं रम्यं सीतां द्रष्टुमभित्वरन्
स प्रविश्य तु तद्वेश्म रावणो राक्षसाधिपः
अपश्यद्राक्षसीमध्ये सीतां शोकपरायणाम्
अश्रुपूर्णमुखीं दीनां शोकभाराभिपीडिताम्
वायुवेगैरिवाक्रान्तां मज्जन्तीं नावमर्णवे
मृगयूथपरिभ्रष्टां मृगीं श्वभिरिवावृताम्
अधोमुखमुखीं सीतामभ्येत्य च निशाचरः
तां तु शोकपरां दीनामवशां राक्षसाधिपः
स बलाद्दर्शयामास गृहं देवगृहोपपम्
हर्म्यप्रासादसम्बाधं स्त्रीसहस्रनिषेवितम्
नानापक्षिगणैर्जुष्टं नानारत्नसमन्वितम्
काञ्चनैस्तापनीयैश्च स्फाटिकै राजतैरपि
वज्रवैडूर्यचित्रैश्च स्तम्भैर्द्दष्टिमनोहरैः
दिव्यदुन्दुभिनिर्ह्रादं तप्तकाञ्चनतोरणम्
सोपानं काञ्चनं चित्रमारुरोह तया सह
दान्तिका राजताश्चैव गवाक्षाः प्रियदर्शनाः
हेमजालावृताश्चासन् तत्र प्रासादपङ्क्तयः
सुधामणिविचित्राणि भूमिभागानि सर्वशः
दशग्रीवः स्वभवने प्रादर्शयत मैथिलीम्
दीर्घिकाः पुष्करिण्यश्च नानावृक्षसमन्विताः
रावणो दर्शयामास सीतां शोकपरायणाम्
दर्शयित्वा तु वैदेह्याः कृत्स्नं तद्भवनोत्तमम्
उवाच वाक्यं पापात्मा सीतां लोभितुमिच्छया
दश राक्षसकोट्यश्च द्वाविंशतिरथापराः
तेषां प्रभुरहं सीते सर्वेषां भीमकर्मणाम्
वर्जयित्वा जरावृद्धान् बालांश्च रजनीचरान्
सहस्रमेकमेकस्य मम कार्यपुरस्सरम्
यदिदं राजतन्त्रं मे त्वयि सर्वं प्रतिष्ठितम्
जीवितं च विशालाक्षि त्वं मे प्राणैर्गरीयसी
बहूनां स्त्रीसहस्राणां मम योऽसौ परिग्रहः
तासां त्वमीश्वरा सीते मम भार्या भव प्रिये
साधु किं तेऽन्यथा बुद्ध्या रोचयस्व वचो मम
भजस्व माऽभितप्तस्य प्रसादं कर्तुमर्हसि
परिक्षिप्ता सहस्रेण लङ्केयं शतयोजना
नेयं धर्षयितुं शक्या सेन्द्रैरपि सुरासुरैः
न देवेषु न यक्षेषु न गन्धर्वेषु पक्षिषु
अहं पश्यामि लोकेषु यो मे वीर्यसमो भवेत्
राज्यभ्रष्टेन दीनेन तापसेन गतायुषा
किं करिष्यसि रामेण मानुषेणाल्पतेजसा
भजस्व सीते मामेव भर्ताहं सदृशस्तव
यौवनं ह्यध्रुवं भीरू रमस्वेह मया सह
दर्शने मा कृथा बुद्धिं राघवस्य वरानने
काऽस्य शक्तिरिहागन्तुमपि सीते मनोरथैः
न शक्यो वायुराकाशे पाशैर्बद्धुं महाजवः
दीप्यमानस्य वाप्यग्नेर्ग्रहीतुं विमलां शिखाम्
त्रयाणामपि लोकानां न तं पश्यामि शोभने
विक्रमेण नयेद्यस्त्वां मद्बाहुपरिपालिताम्
त्वत्प्रेष्या मद्विधाश्चैव देवाश्चापि चराचराः
अभिषेकोदकल्किन्ना तुष्टा च रमयस्व माम्
दुष्कृतं यत्पुरा कर्म वनवासेन तद्गतम्
यश्च ते सुकृतो धर्मस्तस्येह फलमाप्नुहि
इह माल्यानि सर्वाणि दिव्यगन्धानि मैथिलि
भूषणानि च मुख्यानि सेवस्व च मया सह
पुष्पकं नाम सुश्रोणि भ्रातुर्वैश्रवणस्य मे
विमानं सूर्यसङ्काशं तरसा निर्जितं मया
विशालं रमणीयं च तद्विमानमनुत्तमम्
तत्र सीते मया सार्धं विहरस्व यथासुखम्
वदनं पद्मसङ्काशं विमलं चारुदर्शनम्
शोकार्तं तु वरारोहे न भ्राजति वरानने
एवं वदति तस्मिन् सा वस्त्रान्तेन वराङ्गना
पिधायेन्दुनिभं सीता मुखमश्रूण्यवर्तयत्
ध्यायन्तीं तामिवास्वस्थां दीनां चिन्ताहतप्रभाम्
उवाच वचनं पापो रावणो राक्षसेश्वरः
अलं व्रीडेन वैदेहि धर्मलोपकृतेन च
आर्षोऽयं दैवनिष्यन्दो यसत्वामभिगमिष्यति
एतौ पादौ महास्निग्धौ शिरौभिः परिपीडितौ
प्रसादं कुरु मे क्षिप्रं वश्यो दासोऽहमस्मि ते
इमाः शून्या मया वाचः शुष्ममाणेन भाषिताः
न चापि रावणः काञ्चिन्मूर्ध्ना स्त्रीं प्रणमेत ह
एवमुक्त्वा दशग्रीवो मैथीलीं जनकात्मजाम्
कृतान्तवशमापन्नो ममेयमिति मन्यते