भरते ब्रुवति स्वप्नं दूतास्ते क्लान्तवाहनाः
प्रविश्यासह्यपरिघं रम्यं राजगृहं पुरम्
समागम्य तु राज्ञा च राज पुत्रेण चार्चिताः
राज्ञः पादौ गृहीत्वा तु तमूचुर्भरतं वचः
पुरोहितस्त्वां कुशलं प्राह सर्वे च मन्त्रिणः
त्वरमाणश्च निर्याहि कृत्यमात्ययिकं त्वया
इमानि च महार्हाणि वस्त्राण्याभरणानि च
प्रतिगृह्य विशालाक्ष मातुलस्य च दापय
अत्र विंशतिकोट्यस्तु नृपतेर्मातुलस्य ते
दशकोट्यस्तु संपूर्णास्तथैव च नृपात्मज
प्रतिगृह्य तु तत्सर्वं स्वनुरक्तः सुहृज्जने
दूतानुवाच भरतः कामैः संप्रतिपूज्य तान्
कच्चित् सुकुशली राजा पिता दशरथो मम
कच्चिच्चारोगता रामे लक्ष्मणे च महात्मनि
आर्या च धर्मनिरता धर्मज्ञा धर्मदर्शिनी
अरोगा चापि कौसल्या माता रामस्य धीमतः
कच्चित् सुमित्रा धर्मज्ञा जननी लक्ष्मणस्य या
शत्रुघ्नस्य च वीरस्य साऽरोगा चापि मध्यमा
आत्मकामा सदा चण्डी क्रोधना प्राज्ञमानिनी
अरोगा चापि मे माता कैकेयी किमुवाच ह
एवमुक्तास्तु ते दूता भरतेन महात्मना
ऊचुः सप्रश्रयं वाक्यमिदं तं भरतं तदा
कुशलास्ते नरव्याघ्र येषां कुशलमिच्छसि
श्रीश्च त्वां वृणुते पद्मा युज्यतां चापिते रथः
भरतश्चापि तान् दूतानेवमुक्तोऽभ्यभाषत
आपृच्छेऽहं महाराजं दूताः सन्त्वरयन्ति माम्
एवमुक्त्वा तु तान् दूतान् भरतः पार्थिवात्मजः
दूतैः सञ्चोदितो वाक्यं मातामहमुवाच ह
राजन् पितुर्गमिष्यामि सकाशं दूतचोदितः
पुनरप्यहमेष्यामि यदा मे त्वं स्मरिष्यसि
भरतेनैवमुक्तस्तु नृपो मातामहस्तदा
तमुवाच शुभं वाक्यं शिरस्याघ्राय राघवम्
गच्छतातानुजाने त्वां कैकेयी सुप्रजास्त्वया
मातरं कुशलं ब्रूयाः पितरं च परन्तप
पुरोहितं च कुशलं ये चान्ये द्विजसत्तमाः
तौ च तात महेष्वासौ भ्रातरौ रामलक्ष्मणौ
तस्मै हस्त्युत्तमांश्चित्रान् कम्बलानजिनानि च
अभिसत्कृत्य कैकेयो भरताय धनं ददौ
रुक्मनिष्कसहस्रे द्वे षोडशाश्वशतानि च
सत्कृत्य कैकयीपुत्रं केकयो धनमादिशत्
तथामात्यानभिप्रेतान् विश्वास्यांश्च गुणान्वितान्
ददावश्वपतिः क्षिप्रं भरतायानुयायिनः
ऐरावतानैन्द्रशिरान्नागान्वै प्रियदर्शनान्
खरान् शीघ्रान् सुसंयुक्तान् मातुलोऽस्मै धनं ददौ
अन्तःपुरेऽतिसंवृद्धान् व्याघ्रवीर्यबलान्वितान्
दंष्ट्रायुधान् महाकायान् शुनश्चीपायनं ददौ
स दत्तं केकयेन्द्रेण धनं तन्नाभ्यनन्दत
भरतः केकयीपुत्रो गमनत्वरया तदा
बभूव ह्यस्य हृदये चिन्ता सुमहती तदा
त्वरया चापि दूतानां स्वप्नस्यापि च दर्शनात्
स स्ववेश्म व्यतिक्रम्य नरनागाश्वसंवृतम्
प्रपेदे सुमहच्छ्रीमान् राजमार्गमनुत्तमम्
अभ्यतीत्य ततोऽपश्यदन्तःपुरमुदारधीः
ततस्तद्भरतः श्रीमानाविवेशानिवारितः
स मातामहमापृच्छ्य मातुलं च युधाजितम्
रथमारुह्य भरतः शत्रुघ्नसहितो ययौ
रथान् मण्डलचक्रांश्च योजयित्वा परःशतम्
उष्ट्रगोश्वखरैर्भृत्या भरतं यान्तमन्वयुः
बलेन गुप्तो भरतो महात्मा सहार्यकस्यात्मसमैरमात्यैः
आदाय शत्रुघ्नमपेतशत्रुर्गृहाद्ययौ सिद्ध इवेन्द्रलोकात्