सन्दिश्य रामं नृपतिः श्वो भाविन्यभिषेचने
पुरोहितं समाहूय वसिष्ठं चेदमब्रवीत्
गच्छोपवासं काकुत्स्थं कारयाद्य तपोधन
श्रीयशोराज्यलाभाय वध्वा सह यतव्रतम्
तथेति च स राजानमुक्त्वा वेदविदां वरः
स्वयं वसिष्ठो भगवान् ययौ रामनिवेशनम्
उपवासयितुं रामं मन्त्रवन्मन्त्रकोविदः
ब्राह्मं रथवरं युक्तमास्थाय सुदृढव्रतः
स रामभवनं प्राप्य पाण्डराभ्रघनप्रभम्
तिस्रः कक्ष्या रथेनैव विवेश मुनिसत्तमः
तमागतमृषिं रामस्त्वनरन्निव ससम्भ्रमः
मानयिष्यन् समानार्हं निश्चक्राम निवेशनात्
अभ्येत्य त्वरमाणश्च रथाभ्याशं मनीषिणः
ततोऽवतारयामास परिगृह्य रथात्स्वयम्
स चैनं प्रश्रितं दृष्ट्वा सम्भाष्याभिप्रसाद्य च
प्रियार्हं हर्षयन् राममित्युवाच पुरोहितः
प्रसन्नस्ते पिता राम यौवराज्यमवाप्स्यसि
उपवासं भवानद्य करोतु सह सीतया
प्रातस्त्वामभिषेक्ता हि यौवराज्ये नराधिपः
पिता दशरथः प्रीत्या ययातिं नहुषो यथा
इत्युक्त्वा स तदा राममुपवासं यतव्रतम्
मन्त्रवत् कारयामास वैदेह्या सहितं मुनिः
ततो यथावद्रामेण स राज्ञो गुरुरर्चितः
अभ्यनुज्ञाप्य काकुत्स्थं ययौ रामनिवेशनात्
सुहृद्भिस्तत्र रामोपि सहासीनः प्रियम्वदैः
सभाजितो विवेशाथ ताननुज्ञाप्य सर्वशः
हृष्टनारीनरयुतं रामवेश्म तदा बभौ
यथा मत्त द्विजगणं प्रफुल्लनलिनं सरः
स राजभवनप्रख्यात्तस्माद्रामनिवेशनात्
निर्गत्य ददृशे मार्गं वसिष्ठो जनसंवृतम्
वृन्दवृन्दैरयोध्यायां राजमार्गाः समन्ततः
बभूवुरभिसम्बाधाः कुतूहलजनैर्वृताः
जनवृन्दोर्मिसङ्घर्षहर्षस्वनवतस्तदा
बभूव राजमार्गस्य सागरस्येव निस्वनः
सिक्तसंमृष्टरथ्या हि तदहर्वनमालिनी
आसीदयोध्यानगरी समुच्छ्रितगृहध्वजा
तदा ह्ययोध्यानिलयः सस्त्रीबालाबलो जनः
रामाभिषेकमाकाङ्क्षन्नाकाङ्क्षदुदयं रवेः
प्रजालङ्कारभूतं च जनस्यानन्दवर्द्धनम्
उत्सुकोऽभूज्जनो द्रष्टुं तमयोध्यामहोत्सवम्
एवं तं जनसम्बाधं राजमार्गं पुरोहितः
व्यूहन्निव जनौघं तं शनै राजकुलं ययौ
शुभ्राभ्रशिखरप्रख्यं प्रासादमधिरुह्य सः
समीयाय नरेन्द्रेण शक्रेणेव बृहस्पतिः
तमागतमभिप्रेक्ष्य हित्वा राजासनं नृपः
पप्रच्छ स च तस्मै तत् कृतमित्यभ्यवेदयत्
तेन चैव तदा तुल्यं सहासीनाः सभासदः
आसनेभ्यः समुत्तस्थुः पूजयन्तः पुरोहितम्
गुरुणा त्वभ्यनुज्ञातो मनुजौधं विसृज्य तम्
विवेशान्तःपुरं राजा सिंहो गिरिगुहामिव
तदग्र्यरूपं प्रमदागणाकुलं महेन्द्रवेश्मप्रतिमं निवेशनम्
विदीपयंश्चारु विवेश पार्थिवः शशीव तारागणसङ्कुलं नभः