देवतानां वचः श्रुत्वा भगवान् वै पितामहः
प्रत्युवाच सुसन्त्रस्तान् कृतान्तबलमोहितान्
महिषी माधवस्यैषा स एव भगवान् प्रभुः
कापिलं रूपमास्थाय धारयत्यनिशं धराम्
तस्य कोपाग्निना दग्धा भविष्यन्ति नृपात्मजाः
पृथिव्याश्चापि निर्भेदो दृष्ट एव सनातनः
सगरस्य च पुत्राणां विनाशोऽदीर्घजीविनाम्
पितामहवचः श्रुत्वा त्रयस्त्रिंशदरिन्दम
देवाः परमसंहृष्टाः पुनर्जग्मुर्यथागतम्
सगरस्य च पुत्राणां प्रादुरासीन्महात्मनाम्
पृथिव्यां भिद्यमानायां निर्घातसमनिःस्वनः
ततो भित्त्वा महीं सर्वे कृत्वा चापि प्रदक्षिणम्
सहिताः सागराः सर्वे पितरं वाक्यमब्रुवन्
परिक्रान्ता मही सर्वा सत्त्ववन्तश्च सूदिताः
देवदानवरक्षांसि पिशाचोरगकिन्नराः
न च पश्यामहेऽश्वं तमश्वहर्तारमेव च
किं करिष्याम भद्रं ते बुद्धिरत्र विचार्यताम्
तेषां तद्वचनं श्रुत्वा पुत्राणां राजसत्तमः
समन्युरब्रवीद्वाक्यं सगरो रघुनन्दन
भूयः खनत भद्रं वो निर्भिद्य वसुधातलम्
अश्वहर्तारमासाद्य कृतार्थाश्च निवर्तथ
पितुर्वचनमासाद्य सगरस्य महात्मनः
षष्टिः पुत्रसहस्राणि रसातलमभिद्रवन्
खन्यमाने ततस्तस्मिन् ददृशुः पर्वतोपमम्
दिशागजं विरूपाक्षं धारयन्तं महीतलम्
सपर्वतवनां कृत्स्नां पृथिवीं रघुनन्दन
शिरसा धारयामास विरूपाक्षो महागजः
यदा पर्वणि काकुत्स्थ विश्रमार्थं महागजः
खेदाच्चालयते शीर्षं भूमिकम्पस्तदा भवेत्
तं ते प्रदक्षिणं कृत्वा दिशापालं महागजम्
मानयन्तो हि ते राम जग्मुर्भित्त्वा रसातलम्
ततः पूर्वां दिशं भित्त्वा दक्षिणां बिभिदुः पुनः
दक्षिणस्यामपि दिशि ददृशुस्ते महागजम्
महापद्मं महात्मानं सुमहत्पर्वतोपमम्
शिरसा धारयन्तं ते विस्मयं जग्मुरुत्तमम्
ततः प्रदक्षिणं कृत्वा सगरस्य महात्मनः
षष्टिः पुत्रसहस्राणि पश्चिमां बिभिदुर्दिशम्
पश्चिमायामपि दिशि महान्तमचलोपमम्
दिशागजं सौमनसं ददृशुस्ते महाबलाः
तं ते प्रदक्षिणं कृत्वा पृष्ट्वाचापि निरामयम्
खनन्तः समुपक्रान्ता दिशं हैमवतीं ततः
उत्तरस्यां रघुश्रेष्ठ ददृशुर्हिमपाण्डरम्
भद्रं भद्रेण वपुषा धारयन्तं महीमिमाम्
समालभ्य ततः सर्वे कृत्वा चैनं प्रदक्षिणम्
षष्टिः पुत्रसहस्राणि बिभिदुर्वसुधातलम्
ततः प्रागुत्तरां गत्वा सागराः प्रथितां दिशम्
रोषादभ्यखनन् सर्वे पृथिवीं सगरात्मजाः
ते तु सर्वे महात्मानो भीमवेगा महाबलाः
ददृशुः कपिलं तत्र वासुदेवं सनातनम्
हयं च तस्य देवस्य चरन्तमविदूरतः
प्रहर्षमतुलं प्राप्ताः सर्वे ते रघुनन्दन
खनित्रलाङ्गलधरा नानावृक्षशिलाधराः
अभ्यधावन्त सङ्क्रुद्धास्तिष्ठ तिष्ठेति चाब्रुवन्
अस्माकं त्वं हि तुरगं यज्ञीयं हृतवानसि
दुर्मेधस्त्वं हि सम्प्राप्तान् विद्धि नः सगरात्मजान्
श्रुत्वा तु वचनं तेषां कपिलो रघुनन्दन
रोषेण महताऽऽविष्टो हुङ्कारमकरोत्तदा
ततस्तेनाप्रमेयेन कपिलेन महात्मना
भस्मराशीकृताः सर्वे काकुत्स्थ सगरात्मजाः